Robotik cerrahi nedir? Avantajları nelerdir?

Robotik cerrahi hem laparoskopinin sağladığı küçük kesiler, daha az cerrahi sonrası ağrı, daha kısa hastanede kalış süresi ve daha hızlı iyileşme gibi avantajlara sahiptir, hem de laparoskopinin dezavantajlarını gidererek daha zor ve karmaşık cerrahi işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlamaktadır.

Cerrahi robot, cerrahi aletlerin idare ve yönlendirmesinin bilgisayar kontrolü ile gerçekleştirildiği bir cihazdır. Robotik cerrahi bazı zor ve özelliği olan kadın doğum ameliyatlarının daha hassas ve detaylı bir şekilde yapılmasına olanak sağlamaktadır.

Cerrahi robotlar açık cerrahiden ziyade kapalı (laparoskopik) operasyonların gerçekleştirilmesinde kullanılmaktadır. Teknolojik gelişmelere paralel olarak robot yardımlı laparoskopi (robotik cerrahi) ile laparoskopinin bazı kısıtlamaları ortadan kalkmış, daha zor ve karmaşık cerrahi işlemlerin gerçekleştirilmesini mümkün olmuştur.

Robotik cerrahi ne zamandır kullanılıyor?

Cerrahi robotlar ilk kez beyin cerrahisi tarafından 1985 yılında kullanılmış ve o günden günümüze teknolojik olarak inanılmaz ilerlemeler kaydedilmiştir. “Telepresence” veya sanal varlık olarak da adlandırılan teknik ile günümüzde cerrahi robotlar doktorun hastasından çok uzakta olması durumunda bile cerrahi işlemin yapılmasına imkân sağlamaktadır.

Robotik cerrahi teknolojisi son 20 yıl içinde baş döndürücü ilerlemeler kaydetmiştir. İlk cerrahi robotlar daha kısıtlı cerrahi işlemlerde faydalı iken, günümüzde özellikle daVinci® cerrahi sisteminin getirdiği yeniliklerle mevcut teknoloji farklı bir boyut kazanmıştır.

Robotik cerrahi hangi kadın hastalıkları ameliyatlarında kullanılır?

Kadın hastalıkları ile ilgili ameliyatlar açısından bakıldığında kapalı (laparoskopik) olarak yapılabilecek tüm ameliyatlar robot yardımlı olarak yapılmaktadır. Bunlar arasında yumurtalık kisti ameliyatları, miyom ameliyatları, rahim ve diğer pelvik organ sarkmaları için gerçekleştirilen ameliyatlar ve bazı kanser ameliyatları sayılabilir.

Ancak özellikle karın içi fazla miktarda yapışıklığa neden olabilen çikolata kisti operasyonları, rahimden miyom çıkarılması (miyomektomi) ve kanser ameliyatlarının robotik cerrahi ile yapılması hasta açısından avantajlar sağlamaktadır.

Kadın hastalıkları dışında kapalı cerrahi yapan tüm branşlar robotik cerrahiyi başarıyla uygulamaktadır. Bu tıbbi branşlar arasında üroloji, genel cerrahi, kalp ve damar cerrahisi, göğüs cerrahi ve KBB (kulak-burun-boğaz) ön planda sayılabilir.

Robotik cerrahinin avantajları nelerdir?

Robotik cerrahide klasik laparoskopiden farklı olarak, 3 boyutlu görüntüleme ile çok daha net ve keskin bir görüş elde edilebilmektedir. Ayrıca kullanılan cerrahi aletler eklemli bir yapıya sahip olduğundan, insan kol ve bilek hareketlerini taklit ederek son derece hassas cerrahi müdahalelerin yapılmasını mümkün kılmaktadır. Robot teknolojisinin bir diğer avantajı da yorulmamasıdır. Cerrahi işlem sırasında yorgunluk ile birlikte kamera sistemi ve cerrahi kollarda ortaya çıkabilecek titreme ve odak kaybı robotik sistemlerde elimine edilmiştir.

Robotik cerrahinin en önemli dezavantajı ise pahalı olmasıdır. Sistem maliyeti ve her bir operasyon sırasında kullanılan cerrahi kolların sınırlı kullanım özelliğine sahip olması nedeniyle klasik laparoskopiye oranla maliyet yüksektir.

Robotik cerrahi tehlikeli midir? Ameliyatı robot kendi başına mı yapıyor?

Hayır; robotik cerrahide kontrol tamamen cerrahtadır. Cerrah, bir konsol başında, ameliyatı kapalı sistem içinde robotik kolları idare ederek gerçekleştirir. Robotik cerrahi uygulayabilmek için cerrahlar daha önceki deneyimlerine ek olarak farklı bir eğitim almakta ve yeterlilikleri sertifika ile tescillenmektedir. Bu nedenle henüz ülkemizde bu tür bir cerrahi uygulayabilen hekim ve merkez oldukça azdır.

“Aşağıdaki videoda daVinci® robotik sistem kullanılarak bir üzüm tanesinin kabuğunun yerine dikilmesi işlemi gösterilmektedir. Robot yardımlı sistemlerin en önemli avantajı çok hassas ve karmaşık cerrahi işlemlerin yapılabilmesini mümkün kılmasıdır.”