Histeroskopi ile polip alınması

Polip (endometriyal polip) nedir? Histeroskopi ile nasıl tedavi edilir?

Polipler, rahim iç boşluğunu döşeyen dokunun bazı alanlarda aşırı büyümesi sonrasında ortaya çıkan genellikle iyi huylu, et beni benzeri oluşumlardır (bkz. resim 1). Endometriyal polipler hem menopoz öncesi hem de menopoz sonrası dönemde kadınlarda düzensiz adet kanamalarının en sık nedenlerinden biridir. Polipler bir veya birden fazla sayıda olabilirler. Boyutları ise birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişebilmektedir.

Polipler neden oluşur?

Polipler yaşla birlikte artış gösterir ve menopoz sonrasında menopoz öncesine göre daha sık izlenirler. Ergenlerde oldukça nadirdir. Polip oluşumunun altında genetik bir yatkınlık olduğu bilinmektedir. Bir çoğu herhangi bir şikayete neden olmadığı için toplumdaki sıklığını belirlemek mümkün değildir ancak %10-25 arasında olduğu tahmin edilmektedir.

Endometriyal polip gelişiminde yumurtalıktan üretilen hormonların (özellikle östrojen) rolü olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle aşırı östrojen aktivitesi gösteren kadınlarda daha sık izlenir. Ayrıca kilolu, obez ve tamoksifen (meme kanseri sonrasında kullanılan bir ilaçtır) kullanan kadınlarda görülme olasılığı artar. Menopoz döneminde hormon tedavisi alan ve endometriozisi olan kadınlarda daha sık izlenmektedir.

Polipler ne tür şikayetlere neden olur?

Polipler her türlü düzensiz kanama ile karşımız gelebilirler ancak adet öncesi lekelenme ve ara kanamalar polip olan kadınlarda sık gözlenir. Bununla birlikte vajinal akıntı ve akıntının renginde değişimler de gözlenebilir. Polipler, menopoz döneminden sonra meydana gelen kanamaların da önemli bir nedenidir.

Poliplerin ayrıca doğurganlık ve gebelik üzerindeki etkileri olabilir. İnfertilite (kısırlık) için başvuran kadınlarda ultrason veya histeroskopide endometriyal polipler % 6 ila 8 oranında izlenir. Çalışmalar poliplerin histeroskopi ile tedavisinin infertil kadınlarda yararlı olduğu sonucuna varmıştır. Bu nedenle özellikle tüp bebek tedavisi öncesinde poliplerin temizlenmesi faydalı olabilir. Polipler ayrıca artmış düşük riski veya olumsuz hamilelik sonuçları ile ilişkili görünmemektedir.

Endometriyal poliplerin tanısı nasıl konur?

Endometriyal polipler sıklıkla ultrasonografi incelemesi sırasında tesadüfen fark edilir. Özellikle büyük polipler rahim iç boşluğunu dolduran beyaz renkte, zeytin benzeri bir yapı olarak gözlenirler (bkz. resim 2).

Rahim iç boşluğunun serum ile şişirilmesi sonrasında yapılan ultrason (SIS) ile poliplerin yerinin ve sayısının daha yüksek doğrulukla belirlenmesi mümkündür. Polip tanısında ayrıca rahim filmi (HSG) ve histeroskopi de kullanılmaktadır. Histeroskopi ile tanı ve tedavi aynı anda yapılabilir.

Rahim iç boşluğunu dolduran miyomlar (submuköz miyom) bazen polipler ile aynı görüntüyü verebilir. Bu nedenle ayırıcı tanıda dikkat edilmelidir. Nadiren polip zemininde kanser olabilir. Bunu anlamanın tek yolu poliplerin çıkarılması ve patolojik olarak incelenmesidir.

Polip tedavisi ne zaman yapılmalıdır?

Tüm kadınlarda polip kaynaklı bir şikayet varsa (örn. düzensiz kanama) polipler çıkarılmalıdır. Şikayete neden olan poliplerin kötü huylu olma olasılığı daha yüksek olduğundan, hem semptomların giderilmesi hem de kötü huylu bir hastalığın saptanması için histeroskopi ile polip çıkarılır.

Polip saptanan ancak şikayeti olmayan kadınlarda ise poliplerin çıkarılması hastanın yaşına, menopoz durumuna ve çocuk istemi olup olmadığına bağlı olarak değişmektedir. Menopoza geçiş öncesi (premenopozal) ve menopoz sonrası dönemde şikayete neden olsun veya olmasın poliplerin çıkarılmasını öneriyoruz.

Diğer şikayeti olmayan kadınlar için ise aşağıdaki durumlarda poliplerin çıkarılması önerilir:

● Polip> 1.5 cm çapında

● Birden çok polip

● Rahim ağzından dışarı sarkan polip

● İnfertilite (kısırlık)

Klinik deneyimlerimize göre çoklu polipler ve rahim ağzından dışarı çıkan poliplerin gerileme olasılığı düşüktür ve şikayete neden olma olasılığı yüksektir. Ek olarak, sarkmış polipler tipik olarak ayakta tedavi ortamında kolayca çıkarılır.

Polipler çıkarıldıktan sonra tekrar edebilir. Bu durumda işlem tekrar edilerek olası tüm poliplerin çıkarıldığından emin olunmalıdır. Ayrıca cerrahi işlem sonrası poliplerin tekrar etmemesi için ilaç tedavisi uygulanabilir.

Polipler nasıl tedavi edilir?

Poliplerin tedavisinde en uygun yöntem histeroskopidir. Kör küretaj küçük polipleri ve diğer yapısal anormallikleri gözden kaçırabileceğinden polibin histeroskopi eşliğinde görerek çıkarılması tercih edilen yaklaşımdır. Polibe bağlı şikayetle gelen kadınlarda poliplerin histeroskopik çıkarılmasını takiben % 75 ila 100’ünde iyileşme sağlanır.