Bir bebeğin doğumunu takiben göbek kordonu ve plasentada (bebeğin eşi) kalan kan olan göbek kordonu kanı, gelecekteki olası bir kan nakli için önemli bir ana hücre kaynağıdır. Kordon kanı sınırlı sayıda doğuştan gelen metabolizma bozukluklarının, bazı kan kanseri türlerinin, kan ve bağışıklık sisteminin genetik bozukluklarının tedavisinde kullanılabilir.
Kordon kanı erişkin kemik iliğine oranla yaklaşık 10 kat fazla ana hücre içerir. Ayrıca kordon kanı nadiren enfeksiyon taşır ve bazı bağışıklık özellikleri nedeniyle nakil yapılan kişinin vücudunun bu kanı reddetme ihtimali daha düşüktür.
Kordon kanı toplanıp saklandıktan sonra, kanın alındığı kişiye (otolog) veya başka bir kişiye (allojenik) nakledilebilir. Bir bebekten alınan göbek kordonu kanı, aynı kişide (otolog nakil) genetik bir hastalığı veya kanseri tedavi etmek için kullanılamaz çünkü depolanan kordon kanı, tedavi edilen duruma yol açan aynı genetik özelliği veya kansere neden olabilecek öncü hücreleri içerir. Bu nedenle tıbbi olarak otolog göbek kordonu kanı kullanımını destekleyecek güncel bir kanıt yoktur.
Kordon kanını saklamak amacıyla iki ana kordon kanı bankası vardır:
Birçok hekim ve tıbbi kuruluş, kordon kanının mümkünse bir kamu kordon kanı bankasına bağışlanmasını önermektedir. Halihazırda, ana hücre nakline ihtiyaç duyan bir çocuğunuz veya aile üyeniz yoksa, yeni doğmuş bebeğinizin kordon kanının özel olarak saklanması önerilmez. Muhtemelen bu kanı kullanamayacaksınız, ancak araştırma veya ihtiyacı olan bir aile üyesi veya başka bir çocuk için kullanılabilir.
Birçok anne ve baba bebeklerinin kordon kanını, ilerde meydana gelebilecek lösemi gibi kan kanserlerinin veya diğer kan, metabolizma ve genetik hastalıkların tedavisinde kullanılabilir diye, bir sigorta olarak saklamak istemektedir. Ancak gerçekte bu olasılık oldukça düşüktür ve saklanan kordon kanının aynı kişi için kullanılma olasılığı 20.000’de 1’den daha düşüktür.
Özel kordon kanı bankaları ticari kuruluşlardır ve kordon kanının toplanması ve saklanması maliyetini, belirli bir kar ekleyerek müşterilerine yansıtırlar. Ülkemizde de kordon kanı bankacılığı yapan özel işletmeler bulunmakta ve ailelere farklı seçenekler sunmaktadır. Kordon kanını saklatmayı planlıyorsanız, özel kordon kanı bankaları ile ilgili aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi önemlidir:
Kordon kanı bebeğin doğumundan hemen sonra toplanır. Kordon kanı iki teknik ile, plasenta içerdeyken veya ayrıldıktan sonra dışarda toplanabilir. Annenin ve bebeğin sağlığı ve alınan kanın güvenliği açısından dışarda toplama tercih edilir. Kordon kanı toplama, doğum sırasında anne veya bebeğin güvenliğini asla tehlikeye atmamalıdır. Daha fazla kordon kanı toplamak amacıyla doğum şeklini veya kordon kesilmesinin zamanlamasını belirlemeye yönelik standart kurallar değiştirilmemelidir. Toplandıktan sonra, kordon kanı üniteleri test edilmeli, işlenmeli ve alındıktan sonraki 48 saat içinde ileride kullanılmak üzere saklanmalıdır.
Amerikan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanları Derneği kordon kanı bankacılığı ile ilgili aşağıda sıralanan önerilerini yakın zamanda güncellemiştir:
Kordon kanı bankaları sadece kordon kanını saklayabilecekleri gibi, kordon kanı ile birlikte kordon dokusunu da saklayabilmektedir. Ayrıca bir kordon kanı bankası farklı yöntemler kullanarak da kordon kanını saklayabilir. Tüm bu farklılıklar tabi ki maliyetlere yansımakta ve ortaya oldukça değişik fiyatlar çıkmaktadır. En doğru bilgiyi bu işlemi gerçekleştiren kordon kanı bankasından alabilirsiniz. Yine de bir fikir vermesi açısından ülkemizde kordon kanının toplanması, işlenmesi ve dondurulması maliyeti yaklaşık olarak 400-1000$, yıllık saklama ücreti ise 100-150$ civarındadır.