Bartholin kisti sık gelişen bir durumdur ve kadınların %2-3’ünde gözlenir. Kadınlarda Bartholin adı verilen iki küçük bez vajinanın hemen girişinde, alt uca yakın, saat 4 ve 8 hizasında yer almaktadır. Bu bezlerin görevi vajinanın sulanması ve cinsel ilişki sırasında kayganlığın sağlanmasıdır. Bu bezlerin kanalları da hemen vajina girişine doğru, alt uçta yer alır. Eğer bezin kanallarında herhangi bir nedenle tıkanma olursa, bezin salgısı kanal içinde birikir ve kist oluşur. Bu kist genellikle tek tarafta ortaya çıkar, aynı anda her iki tarafta gözlenmesi çok nadirdir.
Birçok kadın öncelikle vajinanın ve dudakların alt ucuna doğru 1-3 cm çaplı bir şişlik fark ederler. Birçok kadında herhangi bir sorun oluşturmazken, bazen yürürken, otururken veya cinsel ilişki sırasında ağrı nedeni olabilir.
Eğer kistin üzerine enfeksiyon eklenirse, apse gelişir ve bu durumda ciddi ağrı, kızarıklık ve belirgin şişme ortaya çıkar.
Tanı genellikle muayene ile konur. Tek taraflı vajinanın alt kısmına doğru şişlik varlığında ilk akla gelmesi gereken durum Bartholin kistidir. Ancak apseden şüpheleniliyorsa, akıntıdan örneğinden kültür yapılması mümkündür.
40 yaşından sonra Bartholin kisti veya apsesi gelişen kadınlarda altta yatan olası kötü huylu bir durumu araştırmak amacıyla biyopsi yapılabilir. Bartholin bezi kanseri çok nadir gelişen bir durum olmakla birlikte, özellikle ileri yaş hastalarında tedbirli olmak gerekmektedir.
Bartholin kisti tedavisi kadının yaşına ve şikayeti olup olmamasına bağlı olarak değişir. Eğer herhangi bir şikayet yoksa tedavi sıklıkla gerekmez. Bartholin kistinde uygulanabilecek tedavi seçenekleri:
Tekrarlayan kistlerde en son çare olarak ameliyat ile kist çıkarılır. Ancak Bartholin bezi kanserleri durumu söz konusu ise cerrahi yöntem önceliklidir. Kistin cerrahi olarak çıkarılması diğer tedavi yöntemlerine göre daha fazla risk içerir. İşleme bağlı olarak en sık kanama, kan toplanması, cilt enfeksiyonu, yara izi kalması ve çirkin bir görüntü ortaya çıkabilir. Birçok kadın Bartholin bezi çıkarıldığında vajinada sulanma olmayacağını ve cinsel ilişkide sorun yaşayacağını düşünse de bu durum gerçekleşmez.