Yumurtalık kanseri nasıl gelişir? Nasıl tedavi edilir?

Yumurtalık kanseri (ovarian cancer), yumurtalıkta bulunan normal hücrelerin anormal hücrelere dönüşmesi ve kontrol dışı çoğalması sonucu meydana gelir. Yumurtalıklar, kadınlarda üreme sisteminin bir parçasıdır ve bir yandan yumurtaları muhafaza ederken, aynı zamanda üreme için gereken hormonları da üretir.

Yumurtalık kanseri en sık kaç yaşında gözlenir?

Yumurtalık kanseri sıklıkla menopoz sonrası dönemde, 50-65 yaşlar arasında gözlenir. Bazı yumurtalık kanseri tipleri ise daha genç yaşlarda gözlenmektedir. Ayrıca bazı yumurtalık kanserleri ailesel özellikte olabilir.

Yumurtalık kanserinin belirtileri nelerdir?

Yumurtalık kanser genellikle sinsi seyreder ve hastalık ilerlediğinde bulgu verir. Yumurtalık kanseri olan birçok kadında herhangi bir belirti veya şikayet yoktur. Birçok kadında tanı tesadüfen yapılan bir kontrol veya muayene sırasında konur.

Yumurtalık kanserinde sık rastlanan belirti ve bulgular arasında:

• Karında şişlik
• Karın ve kasık ağrısı
• İştahsızlık ve hazımsızlık
• Sık gelen idrar hissi veya aniden gelen idrar yapma hissi

Bu belirtiler yumurtalık kanseri olan hastalarda sık görülmekle birlikte, yumurtalık kanseri olmayan bireylerde de gözlenebilmektedir. Eğer yakınmalarınız birkaç günden uzun sürerse bu durumu doktorunuz ile paylaşmalısınız.

Yumurtalık kanseri tanısı için bir test var mı?

Eğer doktorunuz yumurtalık kanserinden şüpheleniyorsa aşağıdaki testlerden bir veya birkaç tanesinin isteyebilir:

• Ultrason ya da diğer görüntüleme teknikleri (bilgisayarlı tomografi, MRI, PET vb.)
• Kan testleri – Yumurtalık kanserini kesin olarak belirleyen herhangi bir kan testi olmamakla birlikte bu amaçla en sık yapılan test CA125 adı verilen bir kan testidir. CA125, kanser dışı nedenlere bağlı olarak da kanda yükselebilir. Bu nedenle özellikle menopoz sonrasında daha faydalıdır. Doktorunuz CA125’e ek olarak yumurtalık kanseri tipine göre farklı tümör belirteçleri de isteyebilir.

• Ameliyat – Yumurtalık kanserinin kesin tanısı sadece ameliyat ile konabilmektedir. Parça (biyopsi) alarak yumurtalık kanseri tanısı çoğunlukla koymak mümkün değildir, çünkü işlem sırasında tümör hücrelerinin karın içine yayılması ve hastalığın evresini ilerletmesi riski bulunmaktadır. Ameliyat sırasında doktorunuz, çıkarılan yumurtalık dokusunu patolojik inceleme için gönderecek ve inceleme sonrası kanserli hücreler belirlenirse ameliyat tümörün ilerleyebileceği tüm noktalara doğru genişletilecektir. Bu da sıklıkla rahim, yumurtalıklar, tüpler ve çevresindeki dokular alınması ile kasık ve ana atardamar bölgesindeki lenf düğümlerinin temizlenmesi şeklinde olacaktır. Bu şekilde yumurtalık kanserinin hangi noktaya kadar ilerlemiş olduğu da tespit edilmiş olur. Bu işlem “kanser evrelemesi” olarak da adlandırılır.

Yumurtalık kanseri nasıl tedavi edilir?

Birçok hasta için cerrahi tedavinin sadece bir bölümünü oluşturur. Yumurtalık dokusundan kaynaklanan kanserli hücrelerin rahatlıkla karın içi organlara yayılabilme özelliği nedeniyle ameliyat sonrasında hastalığın evresine ve hastanın tıbbi durumuna bağlı olarak ek tedaviler gerekebilir. Bu ek tedaviler içinde en sık kemoterapi adı verilen ve tümör hücrelerine karşı savaşan bazı ilaçlar kullanılmaktadır. Kemoterapide kullanılan ilaçlar sıklıkla damar yolu ile verilmektedir. Nadiren bu ilaçlar ince bir tüp yardımıyla mide içine de verilebilir.

Yumurtalık kanseri tedavisi sonrası hamile kalmak istersem ne yapmalıyım?

Eğer tedavi sonrasında gebe kalma planınız var ise tedavi öncesinde bunu doktorunuz ile konuşmalısınız. Normalde, hastalığın derecesine bağlı olmak üzere, yumurtalık kanseri tedavisi sonrası hamile kalmak mümkün değilken, bazı yumurtalık kanseri tipleri için uygun cerrahi planlama ve kemoterapi ya da radyoterapi sonrasında hamilelik mümkün olabilmektedir.

Tedavi sonrasında beni neler bekliyor?

Tedaviniz tamamlandıktan sonra, belirli aralıklarla yapılacak kontrollerde kanserin tekrar edip etmediği gözlenecektir. Bu kontrollerde sıklıkla kan testleri, muayeneler ve bazı görüntüleme yöntemlerine baş vurulur. Ayrıca doktorunuz varsa, şikayetlerinizi soracak ve ona göre kontrolünüzü yönlendirecektir. Şikayetlerinizin olması kanserin geri geldiği anlamına gelmese de doktorunuzla paylaşmayı lütfen ihmal etmeyin.

Tedavi süreci ve sonrası ile ilgili olarak aklınızda birçok soru olacaktır. Lütfen size önerilen tedavi yaklaşımları hakkındaki endişe ve beklentileriniz ile neler hissettiğinizi doktorunuz ile paylaşın. Bu, tedavinin başarısı ve kendinizi iyi hissetmeniz açısından önemlidir.

Eğer kanserim tekrar edecek olursa?

Eğer kanseriniz tekrar eder veya yayılırsa yeniden ameliyat olmanız ya da kemoterapi almanız gerekebilir. Bazı durumlarda “hedeflenmiş tedaviler” olarak da adlandırılan ilaçların kullanılması kanserin ilerlemesini durdurabilir.

Yumurtalık kanseri önlenebilir mi?

Eğer ailenizde meme, yumurtalık ve kalın barsak (kolon) kanseri sık görülüyor ise, ailenizde bu kanserlerin ortaya çıkmasına neden olabilen genetik bir sorun olabilir. Eğer ailesel kanser riskiniz varsa bu durumu doktorunuz ile konuşmalısınız. Böylece olası bir yumurtalık kanserine karşı önlem alınması mümkün olabilir.